Cewnik Foleya – wymiana, pielęgnacja, zakładanie. Jak długo może być założony?


Ten niedługi artykuł dotyczy kwestii cewnikowania pęcherza moczowego za pomocą produktu określanego jako: cewnik Foleya. Sam proces cewnikowania to bardzo populrany zabieg, wykonywany zarówno doraźnie (np. w ratownictwie medycznym, w przypadkach zatrzymania moczu, w celach diagnostycznych itp.) oraz długotrwale i cyklicznie, w przypadku osób dotkniętych różnego typu schorzeniami. Bardzo często osoby poddawane cewnikowaniu oraz ich najbliżsi i opiekunowie borykają się z różnego rodzaju wątpliwościami i pytaniami:

– czy cewnikowanie boli?

– jak często wymieniać cewnik Foleya?

– w jaki sposób zakłada się cewnik do pęcherza moczowego?

– jak pielęgnować cewnik moczowy?

– czym różni się cewnik Foleya lateksowy, a silikonowy?

Różne rodzaje cewników moczowych mają odmienną budowę w zależności od ich przeznaczenia, funkcji i częstotliwości stosowania. Klasyczne cewniki Foleya – są najczęściej stosowanymi cewnikami urologicznymi w placówkach służby zdrowia. Mają one strukturę podłużnej rurki z dwiema końcówkami. Pierwsza służy odprowadzaniu moczu, drugą zapewnia wprowadzenie i odprowadzenie uszczelnienia. Ujście kanału cewnika to zaokrąglona końcówka. Cewniki te po wprowadzeniu utrzymują się w cewce moczowej dzięki wypełnionemu balonowi. Rozmiar cewnika określany jest w skali French /Fr/ gdzie 1French odpowiada 0,33 mm.

Popularny cewnik Foleya (lateksowy)

Cewnik moczowy może założyć lekarz lub pielęgniarka niemniej jednak u pacjentów chorych przewlekle lub po urazach rdzenia kręgowego czy z rozszczepem kręgosłupa można wyćwiczyć zabieg samocewnikowania. Cewnik stosuje się także po to by skontrolować ilość oddawanego moczu, przy zabiegach diagnostycznych, jako zabieg okołooperacyjny, u pacjentów z nietrzymaniem moczu, czy też w opiece paliatywnej.

Jak przebiega zabieg cewnikowania?
Przed założeniem cewnika odkaża się ujście cewki moczowej płynem dezynfekcyjnym bez zawartości alkoholu, następnie do cewki wprowadzany jest żel zawierający lignokainę którego celem jest znieczulenie i ułatwienie wprowadzenia cewnika, następnie delikatnie wprowadzony zostaje cewnik z podłączonym workiem do zbiórki moczu, który uszczelnia się wodą do wstrzykiwań (iniekcji). Cały zabieg oczywiście musi być przeprowadzony w sposób jałowy w celu uniknięcia wprowadzenia infekcji do dróg moczowych.

W jaki sposób usuwany jest cewnik Foleya?
Przed wysunięciem cewnika z cewki moczowej konieczne jest odprowadzenie uszczelnienia (wody do wstrzykiwań), które wypełnia balon uszczelniający zapewniając stabilność cewnika. Niestety często zdarza się (zwłaszcza u pacjentów w podeszłym wieku, dotkniętych demencją), że cewnik zostaje wysunięty z cewki moczowej wraz z uszczelniającym go balonem co w rezultacie skutkuje uszkodzeniem cewki moczowej i pojawieniem się krwawienia z ujścia cewki.

Wysokiej jakości 100% silikonowy cewnik Foleya idealny do długotrwałego stosowania

Czy założenie cewnika do dróg moczowych jest bolesne – czy cewnik boli?
Sam zabieg nie jest bolesny, może jednak sprawiać dyskomfort, pamiętajmy że jest to wprowadzenie ciała obcego do ludzkiego organizmu. Mężczyźni będą odczuwać większy dyskomfort niż kobiety i jest to nie tylko związane z budową anatomiczną cewki moczowej (kobieca cewka moczowa jest krótsza), ale również z możliwością wystąpienia przerostu gruczołu prostaty, a co za tym idzie powstaniem mechanicznej przeszkody przy wprowadzeniu cewnika. W tym ostatnim przypadku zabieg aplikowania cewnika może okazać się skomplikowany i ryzykowny.

Jak często wymienia się cewnik?
Wymiana cewnika jest zależna od tego z jakiego tworzywa zbudowany jest cewnik – najczęściej spotykany cewnik wykonany z lateksu może być utrzymany maksymalnie do 14 dni, ale już cewniki wykonane z silikonu umożliwiają wydłużenie okresu pomiędzy wymianami aż do pełnych trzech miesięcy. Podane terminy podawane są czysto teoretycznie, przy prognozowanym braku powikłań i komplikacji, jak chociażby infekcje dróg moczowych lub „wyrwanie” cewnika przez czynnik zewnętrzny (pacjenta, szarpnięcie wystającej części itp.).

O czym należy pamiętać?
Bardzo istotną kwestią jest dbałość o higienę osobistą pacjenta. Konieczne są rutynowe zabiegi higieniczne, jak:

– przemywanie wodą ujścia cewki dwa razy dziennie,
– opróżnianie zawartości worków do zbiórki moczu i wymiana ich nie rzadziej niż co 3 dni,

– regularna zmiana cewnika i nawodnienie pacjenta

 
Na koniec mamy nadzieję, że nasz krótki artykuł okazał się dla Państwa pomocny. W razie pozostałych wątpliwości zachęcamy do kontaktu. Należy również pamiętać, że tzw. lekarz pierwszego kontaktu (lekarz prowadzący, lekarz rodzinny) oraz pozostały personel medyczny zajmujący się pacjentem, ma obowiązek informowania nas o wszelkich procedurach medycznych, które bezpośrednio nas dotyczą. Jeżeli mamy wątpliwości dotyczące zdrowia naszego lub kogoś z naszego otoczenia, należy zwrócić się do najbliższej adekwatnej placówki ochrony zdrowia.