Poduszki na odleżyny to asortyment głównie dedykowany dla osób, które z przyczyn zdrowotnych narażone są na występowanie zmian odleżynowych. Odleżyny to niestety bardzo bolesne i trudne w leczeniu rany. Czym są odleżyny? Odleżyny najprościej mówiąc to martwica tkanek, która została wytworzona poprzez zaburzenie ukrwienia w wyniku długotrwałego lub powtarzającego się ucisku na ciało, naczynia tętnicze i żylne. Odleżyny mogą obejmować naskórek, głębszą warstwę skórną, tkankę podskórną a także mięśnie i kości. Odleżyny w zależności od stanu zdrowia, jakości skóry i przebywania w pozycji siedzącej lub leżącej mogą pojawić się nawet już po 2 – 3 godzin bez ruchu. Im skóra bardziej odwodniona i przesuszona tym ryzyko powstawania odleżyn jest większe. Dlatego u chorego zawsze należy dbać o całe ciało.

Klasyfikacja odleżyn według Torrance’a:

• I stopień – lekki pojawiają się zmiany blednące, które znikają pod wpływem ucisku ale jest jeszcze zachowane mikrokrążenie i ciągłość naskórka
• II stopień – średni widoczne są zmiany nieblednące zaczerwienione wskazujące na przebarwienie o charakterze zapalnym, obrzęk, mogą pojawić się niewielkie pęcherze i nadżerki
• III stopień – średnio zaawansowany, tutaj pojawia się już uszkodzenie naskórka, niekiedy głębszej warstwy skóry, rana może być pokryta żółtawymi masami rozpadających się tkanek lub suchym cienkim strupem
• IV stopień – duży naruszenie skóry i tkanki podskórnej mogące dochodzić, aż do powięzi
• V stopień – zaawansowany zazwyczaj obserwujemy głębokie uszkodzenie do powięź i mięśni, struktur kostnych a także stawów i ścięgien.
  
  

Tak więc aby nie powstawały zmiany odleżynowe bardzo ważna jest w tym temacie odpowiednia wiedza oraz profilaktyka. Aby całkowicie zapobiec pojawianiu się zmian należy jak najszybciej wdrożyć działania prewencyjne. O ile w pierwszym stadium jesteśmy w stanie samodzielnie przeciwdziałać zmianom odleżynowym to już w kolejnych jest to utrudnione. W zaawansowanych przypadkach jedynie może pomóc leczenie zlecone przez lekarza często wymagające przebywania w placówkach medycznych. Zmiany odleżynowe to bardzo duży dyskomfort i ból ale także ryzyko zakażenia ran różnymi patogenami a w konsekwencji poważniejsze choroby. Dlatego profilaktyka to jedna z najlepszych opcji jaką możemy zastosować u pacjentów narażonych na występowanie odleżyn.

Kto jest narażony na występowanie odleżyny?

Tutaj można powiedzieć, że każda osoba, która w wyniku choroby i innych schorzeń została unieruchomiona i musi poruszać się na wózku inwalidzkim albo długotrwale przebywać w pozycji leżącej na łóżku. Na zmiany odleżynowe są również narażeni pacjenci pieluchowani, gdyż kał i mocz sprzyja powstawaniu otarć a w konsekwencji zmian odleżynowych. Dlatego w przypadku takich osób odpowiednia higiena z zastosowaniem specjalistycznych środków jest niezbędna. Pacjent pieluchowany powinien być pod stałą kontrolą i mieć systematycznie zmieniane pieluchy. Najlepiej w tym przypadku szczególnie dla osób leżących, które nie mogą samodzielnie kontrolować stanu pieluchy. Jest zastosowanie pieluch z tzw. irygatorem wilgotności, który informuje nas o konieczności wymiany pieluchy na nową. Dzięki takiemu rozwiązaniu pacjent ma zapewnioną ochronę przed wilgotnością i ryzyko powstawania odleżyn się zmniejsza. Ważna jest tutaj także higiena o której wspomnieliśmy powinna być ona zachowana na wysokim poziomie. Dla pacjentów pieluchowanych należy również stosować delikatne detergenty myjące najlepiej dermokosmetyki, które nie podrażniają skóry do takich należą np. produkty z serii Seni Care. Dla pacjentów unieruchomionych leżących istotne jest wykonywanie masażu ciała również przy zastosowaniu specjalnych olejków czy balsamów mającymi w składzie składniki pobudzające krążenie krwi jak np. kofeina, kamfora czy guarana. Dla osób, które długotrwale leżą w łóżku najlepszym rozwiązaniem jest zakupienie specjalistycznych materacy. Są to materace pneumatyczne – nadmuchiwane powietrzem mogą być rurowe albo komorowe. Taki rodzaj materaca poprzez specjalną konstrukcję pozwala na zmienne ciśnieni powietrza przez co odciąża najbardziej narażone na występowanie odleżyn miejsca jak pośladki, kość ogonową, łopatki, łokcie czy stopy od nacisku, przeciwdziałając postępowi zmian odleżynowych.

Głównie nasz wpis miał skupić się na poduszkach przeciwodleżynowych jednak mówiąc o odleżynach nie mogliśmy nie wspomnieć o taki asortymencie jak pieluchomajtki, specjalne kosmetyki czy materace, które są również bardzo pomocne na takie zmiany. Poduszki z kolei najbardziej nadają się do zastosowania przy wózkach inwalidzkich. I do takiego użytku są dedykowane jednak można je również używać dla chorego przebywającego w łóżku w pozycji siedzącej jeżeli np. nie mamy materace przeciwodleżynowego. Poduszki na odleżyny podobnie jak materace mogą mieć różną konstrukcję i tutaj mamy poduszki piankowe, żelowe oraz poduszki dmuchane z otworami w tym także komorowe.

Poduszki piankowe, żelowe 

Warto pamiętać, że poduszki piankowe, żelowe to poduszki które najlepiej stosować kiedy nie mamy jeszcze zmian na skórze lub są one niewielkie. Sprawdzą się jako element profilaktyczny do wózka. Zazwyczaj mają strukturę z wypustkami, która ma za zadanie usprawnić procesy krążenia krwi, odciążyć ciężar ciała. Zastosowanie takich poduszek pozwala równomiernie rozprowadzić siłę nacisku na okolice obręczy miednicy. Taki rodzaj poduszki mogą również stosować osoby zdrowe długotrwale przebywające w pozycji siedzącej w pracy czy nawet w domu przed telewizorem. Polecana szczególnie dla kierowców którzy długie godziny spędzają za kierownicą. Ten rodzaj poduszki zazwyczaj składa się z specjalnej pianki może być to sama warstwa piankowa jak i również istnieją poduszki piankowe z warstwą żelową, która dodatkowo zapewnia większy komfort użytkownikowi w czasie siedzenia. 

Poduszki dmuchane z otworami

Jest to kolejna grupa poduszek przeznaczona również na zmiany odleżynowe. Taki rodzaj poduszki można stosować prewencyjnie również przy niewielkich zmianach odleżynowych. Poduszki mają specjalistyczne otwory, które zapewniają odpowiednią wentylacje. I tutaj możemy wyróżnić poduszki z otworami kwadratowe ale również poduszki okrągłe. Kwadratowe zazwyczaj mają rozłożone na całej powierzchni otwory zapobiegające również potliwości. Z kolei poduszki okrągłe mają jedną dziurę wyglądem przypominają oponę, również pozwalają na odciążenie całego ciała. Pamiętajmy jednak aby wybierać dobrej jakości poduszki najlepiej wykonane z bezpiecznego nietoksycznego materiału. Wybierając ten model poduszki musimy pamiętać aby zapewnić jak największy komfort dla chorego. Poduszki tego typu polecane są także dla osób u których występują hemoroidy a także pomocne u kobiet w ciąży bardzo dobrze odciążają całe ciało a szczególnie miednice i kość ogonową. Poduszki z otworami a szczególnie te okrągłe mogą być wykonane z specjalistycznej pianki, jak i również mogą to być poduszki przeznaczone do pompowania powietrzem. 

Poduszki pneumatyczne komorowe

Poduszki dmuchane komorowe to jedne z najlepszych ale i najdroższych modeli poduszek na odleżyny. Ten model to doskonała  poduszka także do zastosowania profilaktycznego jak i również przy już istniejących zmianach odleżynowych. Poduszka składa się z poszczególnych komór wypełnionych powietrzem, które powodują naprzemienne przemieszczanie się powietrza pozwalając tym samym na równomierne odciążenie ciała ograniczając powstawanie ran odleżynowych. Oprócz tego ten rodzaj poduszki zwiększa komfort siedzenia zapewniając większą stabilizację i zmniejszając dolegliwości bólowe kręgosłupa. Poduszka podobnie jak pozostałe pomocna jest w leczeniu hemoroidów, doskonale nadaję się dla ciężarnych oraz polecana dla kierowców i innych osób długotrwale pracujących w pozycji siedzącej. Ceny poduszek pneumatycznych są zróżnicowane można zakupić je od kilkudziesięciu do kilkuset złotych w zależności od zastosowanego materiału, ilości komór, specjalistycznych systemów pozwalających na zmienne ciśnienie w poduszce. 

Każda z wyżej wymienionych poduszek jest doskonałym środkiem profilaktycznym w celu zapobiegania zmianom odleżynowym. Różnią się zazwyczaj budową i strukturą. Piankowe, żelowe są miękkie nie wymagają pompowania są to dobre poduszki do zastosowania prewencyjnego. Z kolei dmuchane poduszki z otworami czy okrągłe to również dobry rodzaj poduszek przeciwodleżynowych sprawdzą się prewencyjnie przy odleżynach ale także przy hemoroidach. Poduszki pneumatyczne komorowe to jedne z droższych modeli jednak najlepsze można je stosować profilaktycznie oraz już przy powstałych odleżynach w mniejszym i większy stopniu o ile nie ma przeciwwskazań lekarza. Każda z wymienionych poduszek ortopedycznych pozwala na odciążenie całego ciała oraz zmniejsza ryzyko powstawania zmian odleżynowych.

Na co warto zwrócić uwagę przy zakupie poduszki przeciwodleżynowej. Przede wszystkim na stan naszego zdrowia jak już wspomnieliśmy poduszki najlepiej jest stosować prewencyjnie zanim jeszcze pojawią się zmiany odleżynowe, dzięki temu zapobiegniemy bólowi i trudno gojącym się zmianami. Więc materac czy poduszkę najlepiej zakupić już wiedząc wcześniej, że chory nie będzie mógł wstawać z łóżka. A jeżeli już zmiany wystąpiły to wtedy warto wybrać poduszki dmuchane pneumatyczne z komorami. Poduszka powinna być również bezpieczna dlatego kupujmy tylko i wyłącznie poduszki ze sprawdzonych źródeł najbezpieczniej jest dokonać zakupu w sklepie medycznym. Materiały użyte do produkcji powinny być wolne od substancji toksycznych, gdyż mają bezpośredni kontakt ze skórą bardzo często również ranami. Dlatego nie mogą to być tanie chińskie poduszki, ponieważ dodatkowo będą stanowiły zagrożenie dla zdrowia pacjenta. Dobrej jakości poduszki przeciwodleżynowe posiadają bezpieczne tworzywo pozwalające na czyszczenie pod wodą w przypadku dmuchanych poduszek bez pokrowców. A poduszki z pokrowcami zazwyczaj posiadają materiały antyalergiczne i przewiewne. Więc tworzywo z jakiego zostały wykonane poduszki ma bardzo duże znaczenie dla zdrowia pacjenta. Kształt poduszki to już sprawa drugorzędna tutaj zależy od indywidualnych upodobań i potrzeb. Rozmiar poduszki zazwyczaj większość jest dedykowana do standardowych wózków inwalidzkich więc powinny się zmieścić do każdego wózka. Podsumowując jeszcze raz nasz wpis to pamiętajmy aby zawsze działać prewencyjnie w przypadku osoby leżącej długotrwale unieruchomionej stosując między innymi specjalne poduszki, materace na odleżyny, kosmetyki usprawniające krążenie krwi, maści apteczne oraz specjalną dietę i kluczowo trzymać się zaleceń lekarskich.